| |
|
|
|
emekli maaşları intibak teklifi |
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifim gerekçesi ile birlikte ekte sunulmuştur.
1- Mehmet SERDAROĞLU
Kastamonu Milletvekili
5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNA GEÇİCİ MADDE EKLENMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
Madde 1-5510 Sayılı Kanuna aşağıdaki geçici 26. madde eklenmiştir.
“Geçici madde 26- Mevcut gösterge tablosundan gelir ve aylık alanlar, ekte düzenlenen yeni gösterge tablosu esas alınarak eski tablodan 12 derece/1-2. kademeden 2’li gruplar halinde yeni gösterge tablosunun 10. derece ve 1. kademeden başlanarak yukarıya doğru intibaklandırılır.
Üst gösterge tablosundan aylık veya gelir alanların intibakları, bulundukları derece ve kademelere göre yükseltilir.
Yeni tablodan aylık veya gelir alanların oranı yüzde 60 olarak esas alınır.
Yaşlılık, maluliyet ve ölüm sigortasından aylık veya gelir alanlara uygulanan bu oran, mülga 506 sayılı Kanun 61. maddedeki esaslara göre artırılır veya azaltılır.
Yeni göstergeye göre oluşan farklar, 1.1.2000-31.12.2009 tarihleri arasında işçi emeklisi, dul ve yetimlerine yapılan artışlarla yükseltilerek, Aralık 2009 tarihine ödenmekte olan aylık ve gelirlere ilave edilir.”
Madde 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
YENİ GÖSTERGE TABLOSU
KADEMELER
DERECELER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 17.500 17.550 17.600 17.650 17.700 17.750 17.800 17.850 17.900 17.950
2 17.000 17.050 17.100 17.150 17.200 17.250 17.300 17.350 17.400 17.450
3 16.500 16.550 16.600 16.650 16.700 16.750 16.800 16.850 16.900 16.950
4 16.000 16.050 16.100 16.150 16.200 16.250 16.300 16.350 16.400 16.450
5 15.500 15.550 15.600 15.650 15.700 15.750 15.800 15.850 15.900 15.950
6 15.000 15.050 15.100 15.150 15.200 15.250 15.300 15.350 15.400 15.450
7 14.500 14.550 14.600 14.650 14.700 14.750 14.800 14.850 14.900 14.950
8 14.000 14.050 14.100 14.150 14.200 14.250 14.300 14.350 14.400 14.450
9 13.500 13.550 13.600 13.650 13.700 13.750 13.800 13.850 13.900 13.950
10 12.000 13.050 13.100 13.150 13.200 13.250 13.300 13.350 13.400 13.450
GENEL GEREKÇE
Emekli aylıklarının hesaplanması yöntemi değiştikçe, SSK içinde farklı tarihlerde emekli olanlar arasında bile bağlanan aylık miktarları açısından adaletsizlikler ortaya çıkmıştır.
Çalışma hayatı boyunca aynı sürede, aynı miktarda prim ödeyen, aynı yaşta emekli olan, fakat emekli oldukları tarih birbirinden farklı olduğu için, aylık hesaplama yöntemlerindeki değişiklik sebebiyle farklı olan emekli aylıklarının eşitlenmesi gerekmektedir.
1950-1978 arası, son üç yıldaki pirime esas kazançlar ortalaması üzerinden yüzde 70 aylık bağlama oranıyla SSK emekli aylıkları belirlenirken, 1978’de katsayı ve gösterge yöntemine geçilmiştir.
1982 yılına kadar, prim ödeme gün sayısına bakılmaksızın aylık bağlama oranı herkes için yüzde 70 olarak öngörülmüştü. 1982’de ise fazla prim ve yaş için aylık bağlama oranının artırılması düzenlemesi getirilmiş, eski emekliler için intibak yapılmadığından, 1982 öncesi emekliler ile yeni emekliler arasında adaletsiz bir aylık farklılığı yaratılmıştır. 1987’de kamuoyunda “süper emeklilik” olarak bilinen yeni bir düzenleme getirilmiş, mevcut “gösterge tablosu”nun yanında “üst gösterge tablosu” ihdas edilmiş, borçlanma hakkı verilen küçük bir grup (62 bin kişi) dışında eski emeklilerin “üst gösterge tablosuna” taşınmaması dolayısıyla, ikinci bir adaletsizlik ortaya konmuştur. 2000 yılında aylık hesaplama yöntemi yeniden değiştirilmiş, artık iyice içinden çıkılmaz, kimsenin alacağı aylığı kendisinin hesaplayamadığı bir sistem getirilmiştir.
Mevcut adaletsizliklerin giderilmesi için, tek çözüm intibaktır. Bu uygulama, Emekli Sandığında güncellendiğinden, haksızlık SSK’da yapılmaktadır. Çalışan bir kamu görevlisinin aylıkları değiştiğinden, aynı kadroda emekli olan memur emeklisine yansıtılırken, SSK’da 2000 itibariyle gösterge ve katsayı sistemi kaldırılmış ve intibakların yapılmasının önü kesilmiştir. Hükümetin taktir ettiği zamlar uygulanırken, prim artışlarındaki yansımalar 2000 öncesi gibi işçi emeklisinin gelir ve aylıklarına yansıtılmamaktadır.
Bütçeler değerlendirilirken, aylıklara yapılacak olan artışlar ve sosyal güvenlik kuruluşları arasındaki eşitsizlikler her dönem tartışma konusu olmuştur. Sosyal güvenlik kuruluşları arasındaki en temel eşitsizlik, farklı kanunların ve uygulamaların bulunmasından kaynaklanmaktadır.
SSK’da alt sınır ve ortalama işçi emekli aylıkları bir birine çok yakın olduğundan, genel olarak işçi emekli aylıkları çok yetersiz kalmış, uzun yıllardır yapılmayan intibaklar sonucu emekli aylıklarındaki eşitsizlikler giderek büyümüştür.
İşçi ve memur emekli aylıklarındaki farklılıkların artmasında en büyük etken, Emekli Sandığı’nda intibaklar yapılırken, SSK’da intibaklar yapılmamaktadır. Bu farklılık, işçi emekli aylıklarının önünde en büyük engel olmuştur.
Sosyal güvenlikte tek çatı oluşumları ile ilgili kanunlara bakıldığında, mevcut emeklilerin mağduriyetlerini ortadan kaldıran bir değişikliğe yer verilmemiştir. Bu konuya yoğun bir şekilde itiraz edilmiştir. Genel bir iyileştirme ve alt sınır aylıklarında eşitlik getirilmeden, norm ve standart birliğinin sağlanamayacağı hep belirtilmiştir. Her şeyden önce yüzdeli artışların işçi emeklilerini, ekonomik olarak korumayan bir sistem olduğu gerçeği görülmeli ve bu konuda eşitliği sağlayacak değişikliklere de gidilmelidir.
Sosyal güvenlikte yapılan tek çatı oluşumu ile bu tür eşitsizliklerin giderilmesi gerekirdi. Emekli aylıklarındaki haksızlıkların ve farklılıkların giderilmesine yer verilmemesi, işçi emeklileri arasında hayal kırıklığı yaratmaktadır. Tek çatı denildiğine göre, ön planda eşitlik gözetilmelidir. Üç ayrı sosyal güvenlikte de uygulanan alt sınır emekli aylıklarının eşitlenmesi gerekmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1.-İşçi emeklisi, dul ve yetimleri arasında değişik zamanlarda çıkan değişik kanunlar nedeniyle, aylık veya gelirde büyük farklılıklar oluşmuştur. Nimet-külfet dengesine de aykırı olan bu tür eşitsizliklerin giderilmesi amaçlanmış ve tek bir gösterge tablosu ile intibaklar yapılarak günümüze uyarlanmıştır.
Madde 2.- Yürürlük maddesidir.
Madde 3.- Yürütme maddesidir.
|
|
|
